Emoties zijn leuk, interessant, het zijn smaakmakers en soms zijn ze verdraaid lastig. Hoe kan dat toch, dat iets wat ons mens maakt, zo kan schuren?
Jouw opvoeding – de basis in omgaan met emoties
De eerste grote bepaler in hoe wij omgaan met emoties is onze opvoeding. Wat heb je hier geleerd? Waren emoties geoorloofd? Mochten ze er zijn? Allemaal of alleen de fijne? Of was het: doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg. Oftewel: alles met mate. Ook blij dus liever gedoseerd? Konden je ouders hun emoties rustig overbrengen? Of lieten ze zich er door leiden? Het kan ook zijn dat emoties ingeperkt werden, dat ze als spannend werden ervaren. En er dus altijd ‘serene’ rust was. Dat kan hebben gevoeld als: op eieren lopen. Emoties genegeerd, omarmt of bestraft. Het kan allemaal.
Wanneer ik deze vragen op je afvuur, gaat er van alles door je heen. Je denkt terug en ziet wellicht gelijk levendige situaties voor je en beleeft dingen opnieuw. Dat doen emoties namelijk. Ze brengen dingen tot leven, ze geven perspectief en hebben als basis onze opvoeding en achtergrond. Die een enorme stempel drukken op onze bril om naar dingen te kijken. Alles wat wij leerden over emoties, nemen we mee ons leven in. Of het nu behulpzaam is geweest of niet.
Ons rugzakje nemen we mee. Daar kunnen allerlei onhandige en handige tools inzitten. Ik wil 2 onhandige dingen uitlichten. Wanneer ik enkel uitleg hoe het er in theorie zou mogen uitzien, gaat het misschien langs je heen. Terwijl wanneer ik beschrijf wat er zo vaak misgaat, kun je je wellicht inleven en voel je gelijk waar het bij jou zit.
Misser 1: we geven geen erkenning aan onze emoties
Dit gaat vaak mis en is niet alleen te wijten aan onze ouders. Er ontbreekt vaak erkenning. Woorden als: ‘Wat rot voor je! Dat snap ik ook! Ik begrijp dat dat lastig voor je moet zijn.’ Waar het vandaan komt? Ik geloof dat de Tweede Wereldoorlog hier een duit in het zakje heeft gedaan. Wat ik daarmee bedoel? Onze opa’s en oma’s of misschien wel jou vader en moeder, maakten de oorlog mee. Zij liepen pijn op, teleurstelling, verdriet en trauma’s. Toen de oorlog achter de rug was, stond er geen horde psychologen klaar om hen te begeleiden en die pijn te verwerken. Nee joh! Nederland moest heropgebouwd worden. Er werd getrouwd, gezinnen gesticht, werkgelegenheid gecreëerd. Alles voor de komende generaties! En de pijn? Daar was geen plek voor, geen erkenning, geen ruimte. Ik geloof dat waar onze ouders en grootouders geen erkenning kregen voor hun pijn, ze dat ook niet konden doorgeven in de opvoeding. En dat is waar wij nog de vruchten van plukken.
Misser 2: we voelen ons machteloos als het gaat om onze emoties
Er is zoveel onbegrip rondom emoties. Vaak omdat we bang zijn om te kwetsen, bang voor conflict. We willen gezellig, etc. Wat maakt dat we emoties juist gaan binnenhouden. Dat lost vrijwel nooit iets op, omdat je dan gaat stapelen. Emoties stapelen zich op. Wanneer dan de bom barst, barst hij vaak op een plek waar de emotie niet veroorzaakt is. Bijvoorbeeld bij je collega of partner, die van niks weten. En waarom stapelen we? We hebben géén idee wat we met onze emoties aan moeten! En dat komt omdat we dat vaak ook niet thuis geleerd hebben. Heb jij geleerd om emoties te benoemen? De signalen te herkennen? Ze ruimte te geven en daarbij er ook gewicht aan te geven om tot juiste keuzes te komen? Zoals grenzen aangeven of behoeftes bespreekbaar maken? Emoties mogen een signaal geven en ons tot heerschappij brengen. In plaats daarvan zie ik maar al te vaak ‘aangeleerde hulpeloosheid’. We voelen ons machteloos als het om onze emoties gaat. In een hoek gedrukt. We schamen ons en weten geen raad. Dat heeft opnieuw vaak alles te maken met wat we van onze ouders hebben geleerd. Ook zij wisten vaak geen raad en voelden zich machteloos en dat is niet hoe we bedoeld zijn!
Daarom wil ik je aanmoedigen. Voor 2 dingen:
1. Ga je emoties erkennen, geef ze ruimte. Durf mild naar jezelf te zijn; liefdevol, betrokken.
2. Ontdek hoe je met behulp van de signalen die je emoties geven, juist regie kunt nemen. Ga op zoek naar jouw behoeftes, grenzen en voorkeuren. Emoties mogen je steunen om regie te nemen, in plaats van je een hulpeloos gevoel te geven.
Roept dit alleen maar vragen op en wil je er wel graag mee aan de slag? Vraag dan een inzichtgesprek aan. Ik kijk graag me je mee.
Ik heb een kortdurend traject ontwikkeld om je te helpen in het gezond omgaan met emoties. Emoties niet als ondergeschoven kindje, maar ook niet aan de leiding. Emoties eerlijk op tafel, waar ze gewicht in de schaal mogen leggen, maar jij nog steeds aan zet bent.
Klinkt dit prettig voor je en wil je meer informatie? Vraag dan de folder aan.
